«جوان» در گفتگو با كارشناسان وضعيت صفحات مجازي روانشناسي را مورد بررسي قرار داده‌است.
هزينه‌هاي 400 ،500 هزار توماني به ازاي 45 دقيقه مشاوره يا نگراني از كرونا و آلوده شدن به اين ويروس موجب شده تا بازار مشاوران مجازي داغ شود و صفحات روانشناسي و مشاوره در فضاي مجازي و شبكه‌هاي اجتماعي دنبال‌كنندگان ميليوني پيدا كند. صفحات و مشاوره‌هايي كه خيلي وقت‌ها توصيه‌ها و راهكارهايشان چندان عقلاني هم نيست چه برسد به علمي! همين مسئله موجب مي‌شود تا افرادي كه به روانشناسان و مشاوران مجازي اعتماد مي‌كنند، گاهي وقت‌ها بيشتر از اينكه مشكلاتشان حل شود، از راه‌حل‌هاي نادرست و غير‌علمي مشاوران مجازي آسيب ببينند، اما بيمه نبودن خدمات مشاوره و روانشناسي و هزينه‌هاي بالاي اين خدمات در كنار چالش‌هاي كرونا، بازار روانشناس نماهاي مجازي را داغ كرده‌است. حالا به گفته رئيس سازمان نظام روانشناسي و مشاوره تاكنون براي بيش از 3،4 هزار سايت و صفحه مجازي روانشناسي و مشاوره پرونده تشكيل و به آنها تذكر داده شده‌است. اين آمار در عين حال از رها‌شدگي فضاي مجازي و بروز نوعي ولنگاري در اين فضا هم حكايت دارد كه يك روز خود را به شكل فعاليت روانشناس‌نماها در صفحات مشاوره و روانشناسي و چالش براي افراد و خانواده‌ها نشان مي‌دهد و روز ديگر به صورت صفحاتي براي قاچاق زنان و دختران سر بر مي‌آورد.
مقالات مشابه:بهترين مشاور و روانشناس تهران
با گشتي در فضاي مجازي و صفحات اينستاگرامي و كانال‌هاي تلگرامي تعداد زياد صفحات روانشناسي و مشاوره شما را متعجب خواهد كرد؛صفحاتي كه با توصيه‌هاي روانشناسي سعي در جلب مخاطب دارند و گاهي فالوورهاي اين صفحات چندين ميليون نفر است. ماجرا جايي عجيب‌تر مي‌شود كه مي‌بينيم برخي از اين صفحات در موارد يكسان توصيه‌هايي متفاوت يا حتي متضاد دارند! ادمين‌هاي اين صفحات بعد از جلب مشتري و افزايش فالوور در كنار فعاليت‌هاي اقتصادي تبليغاتي، حتي مشاوره‌هاي آنلاين هم مي‌دهند و گاهي دستمزدهاي آنچناني هم مي‌گيرند،اما بسياري از اين مشاوره‌ها و توصيه‌ها به جاي آنكه راهگشا باشد و مشكلات خانوادگي و فردي افراد را حل كند، به تعميق اختلافات خانوادگي و مشكلات و آسيب‌هاي اجتماعي منجر مي‌شود؛چراكه فرد مشاور‌نما با دكان مجازي‌اش اصلاً روانشناس يا مشاور نيست!
4 هزار پرونده از تخلفات دكان‌هاي مشاوره مجازي
محمد حاتمي، رئيس سازمان نظام روانشناسي و مشاوره با تأكيد بر اينكه مديريت مشاوره‌هاي روانشناسي در فضاي مجازي يكي از دغدغه‌هاي اصلي اين سازمان است، مي‌گويد:«متأسفانه در داخل و خارج افرادي خود را روانشناس و مشاوره معرفي كرده و حرفهاي زيبايي مي‌زنند و ارتباط برقرار مي‌كنند و در نهايت نرخ آسيب‌هاي اجتماعي و رواني را افزايش مي‌دهند.»
به گفته رئيس انجمن روانشناسي و مشاوره در اغلب موارد اين افراد توصيه‌هاي غيركارشناسي داده‌اند؛ به طوري كه گزارشات زيادي در اين خصوص داريم كه اينها باعث اختلافات خانواده‌ها شده‌اند.
حاتمي در بيان برنامه‌هاي اين سازمان براي مقابله با روانشناس نماهاي مجازي مي‌افزايد:« تا آنجايي كه توان داريم با اين افراد مقابله مي‌كنيم و در حال حاضر بيش از سه، چهار هزار صفحه و سايت بوده كه براي آنها پرونده تشكيل يا تذكر داده‌ايم.»
وي با بيان اينكه نام افرادي كه پرونده و پروانه نظام روانشناسي و مشاوره دارند روي سايت سازمان نظام روانشناسي هست، خاطر نشان ميكند:«توصيه مي‌كنم افرادي كه در فضاي مجازي هستند، حتماً شماره پرونده نظام روانشناسي و مشاوره را در صفحه مجازي خود بگذارند.»
ارتباط چهره به چهره اصل غير قابل جايگزين مشاوره
محمد پيروي خامنه،روانشناس و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با «جوان» درباره فعاليت صفحات روانشناسي در فضاي مجازي مي‌گويد:«يك اصل مهم در مشاوره معمولاً براي آنكه خدماتي گرفته شود چهره به چهره بودن است، بدين معنا كه من پزشك و مشاور بايد مددجو و حركات و رفتارش را ببينم و وي نيز من را ببيند و بخشي از برقراري ارتباط براي مشاوره و درمان با اين ديدار چهره به چهره شكل مي‌گيرد.»
از نگاه اين روانشناس كمي اطلاعات كافي است تا خود فرد تفاوت بين مشاوره حضوري و توسط يك مشاور و روانشناس واقعي را با يك مشاوره و روانشناس‌نماي مجازي درك كند؛چراكه اختلاف راهنمايي‌ها و مشاوره‌هاي اين افراد با يكديگر خيلي فرق ميكند،اما اگر فردي چندان اطلاعاتي در اين باره نداشته‌باشد، تحت تأثير عكس‌ها و جملات و فضاي ساختگي و گول‌زننده اين كانال‌ها و صفحات قرار مي‌گيرد. البته هستند افرادي كه واقعاً باسواد و مطلعند،اما در فضاي مجازي هم فعاليت دارند، ولي در نهايت مشاوره‌هاي مجازي نمي‌تواند اثرگذاري مشاوره‌هاي رو در رو را داشته باشد.
اين روانشناس در پاسخ به اين نكته كه يكي از دلايل اقبال مردم به اين صفحات هزينه‌هاي بالاي مراجعه به مشاور و روانشناس است،مي‌گويد:«دولت و بيمه‌ها بايد كمك كنند تا هزينه‌هاي مراجعه به روانشناس و مشاور پايين بيايد، چراكه هزينه اداره دفتر مشاوره بالاست. يا شركت‌ها و ادارات مي‌توانند با مراكز مشاوره قرارداد ببندند و بخشي از هزينه‌هاي اين كار را تقبل كنند؛ چراكه حل مشكلات و چالش‌هاي خانوادگي مي‌تواند در زمينه‌هاي ديگر نيز به بهبود كيفيت زندگي و عملكرد افراد منجر شود.»
خامنه با تأكيد بر اينكه سلامت روان كمتر از سلامت جسم اهميت ندارد،تصريح ميكند: «مشكلات رواني مي‌تواند مشكلات جسمي را ايجاد كرده يا تشديد كند.»
در روانشناسي نمي‌توان براي همه نسخه واحدي پيچيد
امان الله قرايي مقدم، جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه هم در گفت و گو با «جوان» درباره صفحات روانشناسي و فعاليت روانشناس نماهاي مجازي مي‌گويد:«سؤال جامعه‌شناسي اين است كه روان شما، خلقيات ونگرش شما را چه چيزي تشكيل مي‌دهد؟ آيا ذاتي و فطري است يا اكتسابي يا ارثي است؟ شخصيت، رفتار و بينش شما بسته به محيط زندگي و خانواده فرق ميكند. بنابراين نمي‌توان براي همه افراد نسخه واحدي پيچيد و تفاوت‌هاي فردي در علم روانشناسي اجتماعي موضوعي بسيار مهم است.»
اين استاد دانشگاه با تأكيد بر تأثير گروه و محيط زندگي روي شخصيت افراد مي‌افزايد:«روانشناسي دانشي فرد‌گراست و نمي‌توان حتي درباره دو خواهر و برادر دو قلو يك نسخه واحد پيچيد و بديهي است، صفحات روانشناسي مجازي و مشاوره‌هاي آنلاين روانشناس نماها نسخه‌اي واحد براي همه افراد مي‌پيچند و از دور دستي بر آتش دارند و براي تمام افراد يك توصيه دارند، در حالي كه عوامل متعددي مي‌تواند بر شرايط افراد تأثير مي‌گذارد.» از نگاه وي بايد مراجعه به روانشناس حضوري باشد و نمي‌توان از راه دور ارتباط مؤثري با مددجو برقرار كرد. اين جامعه‌شناس هم دليل اقبال به اين صفحات را گراني خدمات مشاوره و روانشناسي مي‌داند.
بر زمين ماندن تأكيد برنامه ششم توسعه براي بيمه خدمات مشاوره
آمار اختلالات روانشناسي در كشور با بيماري كرونا بيشتر هم شده‌است، اين موضوع ضرورت ارزان شدن و در دسترس عموم قرار گرفتن اين خدمات را پررنگ‌تر ميكند، اما هزينه‌هاي بالاي مشاوره و خدمات روانشناسي مردم را از مراجعه به اين متخصصان باز مي‌دارد. بيمه خدمات مشاوره و روانشناسي راه‌حلي است كه مي‌تواند اين خدمات را براي عموم جامعه تسهيل كند،اما به‌رغم تأكيد بند ج ماده ۱۰۲ برنامه ششم بر پياده‌سازي بيمه مشاوره و خدمات روانشناختي تاكنون اين اتفاق رخ نداده‌است. اين در حالي است كه بيماري‌هاي روان‌تني و گسترش افسردگي و اختلالات رواني در جامعه مي‌تواند كشور را با آسيب‌هاي اجتماعي بيشتري مواجه كند.
در ۵۰ شاخص اقتصادی روند رو به رشدی داریم