علل ، عوارض و نحوه درمان آرتروز يا سائيدگي زانو

علل ، عوارض و نحوه درمان آرتروز يا سائيدگي زانو

تداوم فيزيوتراپي هم در مراكز تخصصي هم در منزل ضروريست.

شفاآنلاين>سلامت> اُستئوآرتريت يا آرتروز، همان سائيدگي مفصل زانو، يك بيماري غيرواگير شايع در سنين ميانسالي و سالمندي و مهمترين عامل در كاهش و حتي از بين رفتن كامل تحرك افراد مبتلا و در نهايت، به گزارش شفاآنلاين:بروز مشكلاتي در انجام امور شخصي روزانه است.

شايد شما هم با افراديكه به سختي توان راه رفتن و نشستن و بلند شدن را دارند، مواجه شده باشيد، مردان و زنان سالمند و حتي ميانسالي كه زانوهايشان سخت خم و راست مي‌شود و همواره از خشكي، تورم و دردهاي شديد اين مفصل بسيار مهم در تحرك انسان، مي‌نالند، افراديكه پزشكان متخصص به آنان گفته‌اند شما به بيماري "آرتروز” دچار شده‌ايد؛ اما تا چه ميزان در مورد اين بيماري و كمك به بيماران مبتلا به آن اطلاعات داريم؟

 اُستئوآرتريت يا آرتروز، همان سائيدگي مفصل زانو، يك بيماري غيرواگير شايع در سنين ميانسالي و سالمندي و مهمترين عامل در كاهش و حتي از بين رفتن كامل تحرك افراد مبتلا و در نهايت، بروز مشكلاتي در انجام امور شخصي روزانه است.

پاها به عنوان اصلي ترين اركان حركتي، از مفصل‌هاي مختلفي تشكيل شده است كه زانو، جزو مهمترين و البته آسيب‌پذيرترين اين مفصل‌هاست كه به دليل كاركرد فراوان، تحمل فشار زياد و برخي اشكالات مادرزادي و اكتسابي، حتي در سنين جواني هم امكان وارد شدن آسيب به آن وجود دارد؛ آسيبي كه عملكرد صحيح زانو را از بين خواهد بود؛ آرتروز يا سائيدگي مفصلي، رايجترين اين مشكلات به شمار مي‌رود.

استئوآرتريت، آرتروز يا سائيدگي زانو چرا ايجاد مي‌شود

به استناد متون پزشكي، آرتروز يا ساييدگي مفصل، يك بيماري غيرواگير پيش‌رونده بوده و عوامل مختلفي بر ابتلا به آن تاثيرگذار است؛ در اين بيماري، فرد شاهد تخريب و فرسايش غضروف مفصلي و از بين رفتن اين بافت لغزنده و استخواني شدن آن خواهد بود، به طوريكه دامنه حركت مفصل زانو كم شده و فرد دچار درد و التهاب در اين ناحيه مي‌شود.

غضروف بافتي‌ست بدون عروق خوني، و فاقد عصب. به دليل آنكه خونرساني در اين بافت وجود ندارد، ترميم خود به خودي غضروف امكان پذير نيست و به دليل فقدان عصب در صورت آسيب، دردي احساس نخواهد شد؛ بنابراين روند تخريب غضروف سريع و بي علامت است.

براساس مطالعات مختلف، ميزان شيوع آرتروز زانو، خصوصا در گروه سني ۶۵ سال و بالاتر، زيادتر ديده مي‌شود اما اين موضوع دليل آن نيست كه كودكان، نوجوانان و جوانان به اين بيماري مبتلا نشوند زيرا سبك زندگي افراد، به شكل مستقيم بر ابتلا به آرتروز مفاصل، خصوصا مفصل زانو به عنوان پركاربرترين مفصل پا، تاثيرگذار است.

به اعتقاد متخصصان، نوع نشستن افراد (دوزانو و چهارزانو و …)، فشار مداوم و طولاني به مفصل زانو، شغل و شرايط شغلي افراد، انجام حركات ورزشي و تمرينات غير علمي، انجام ورزشهاي سخت، وارد شدن ضربه به زانو و …. ابتلا به بيماري‌هاي عفوني مختلف كه مفاصل و عضلات را درگير مي‌كند و البته ابتلا به برخي بيماري‌هاي مادرزادي نظير دفرميتي زانوها، پاي پرانتزي، پاي ضربدري و …. بر ابتلا به اين بيماري، تاثير مستقيم دارد.

به گفته متخصصان ارتوپدي، اين عارضه ممكن است هر يك از مفاصل بدن را درگير كند اما شايع‌ترين مفاصل درگير آرتروز، مفصل ران، ستون فقرات، دست و زانو است كه البته به جرأت مي‌توان مدعي بود كه متداول ترين و ناتوان كننده ترين آرتروز، درگير شدن مفصل زانوها است.

درمان آرتروز زانو

يك متخصص ارتوپدي و عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي شيراز در اين باره به ايسنا گفت: آرتروز زانو يكي از شايع ‌ترين علت‌ هاي درد و ناتواني حركتي در افراد ميانسال و مسن است، درد و تورم، احساس خشكي، محدوديت حركتي و كاهش انعطاف پذيري مفصل زانو و التهاب از علائم شايع اين بيماريست كه مي‌ تواند باعث لنگيدن فرد حين راه رفتن و همچنين لاغر و ضعيف شدن عضلات ران و ساق پا شود.

دكتر سيد محمد طحامي با يادآوري اينكه ناتواني در انجام فعاليت‌هاي روزمره، يكي از مهمترين عوارض آرتروز زانو، قلمداد مي‌شود، فيزيوتراپي را درمان اصلي براي اين بيماري ذكر و اضافه كرد: تقويت عضلات اطراف زانو و ران زير نظر متخصص، به واسطه كمك به تقويت ماهيچه‌ها و كاهش التهاب، سبب كاهش فشار بر مفصل زانو و افزايش دامنه حركتي مفصل خواهد شد و اين موضوع، كاهش درد و ايجاد امكاني براي انجام بهتر فعاليت‌هاي روزمره و بهبود كيفيت زندگي است.

اين عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي شيراز، با بيان اينكه مبتلايان به آرتروز، گاهي براي كاهش درد و دشواري‌هاي حركتي ناشي از اين بيماري، تحرك خود را كمتر مي‌كنند، تمرين‌هاي ارائه شده از سوي فيزيوتراپيست به بيمار را عاملي مهم در كاهش سفتي و خشكي مفصل زانو و افزايش دامنه حركتي و خم و راست شدن اين مفصل مهم در بدن انسان، دانست.

طحامي با بيان اينكه به طور كلي فيزيوتراپي مي ‌تواند علاوه بر بهبود فعاليت افراد و كاهش درد و تورم، سبب كاهش مصرف داروهاي مسكن و ضدالتهابي شود، تاكيد كرد: استفاده از داروهاي مسكن و ضدالتهابي براي كاهش درد و التهاب مفصل زانو، در فاز حاد بيماري كمك كننده است؛ هر چند به دليل عوارض جانبي مصرف طولاني مدت آنها مي‌ تواند مشكلاتي را براي بيمار ايجاد كند.

تقويت ماهيچه‌ها الگوي صحيح براي كاهش عوارض 

اين متخصص ارتوپدي ادامه داد: الگوي صحيح براي مبتلايان به آرتروز زانو، انجام تمرينات و ورزش‌هاي مناسب تجويز شده يا تحت نظر فيزيوتراپيست و پزشك متخصص است.

او با بيان اينكه هرچه درمان بيماري آرتروز سريعتر و در مراحل اوليه بيماري آغاز شود، تاثير آن بيشتر خواهد بود، ادامه داد: با انجام تمرين ها و ورزش ‌هاي مناسب، ماهيچه ها تقويت شده و افراد مبتلا به آرتروز زانو امكان حركتي بهتري را همراه با كاهش التهاب در مفصل زانو، تجربه مي‌كنند.

اين عضو هيئت علمي علوم پزشكي شيراز به بيماران توصيه كرد كه براي دريافت اين تمرينات، حتما به مراكز فيزيوتراپي داراي مجوز رسمي مراجعه و تمرين، ورزش‌هاي مناسب و مشاوره لازم را دريافت كنند.

او با بيان اينكه درمان جراحي براي تعويض مفصل زانو، تنها زماني توصيه مي‌شود كه درمان ‌هاي فيزيوتراپي در كاهش درد و ناتواني موفق نباشد، گفت: نتايج تحقيقات نشان مي‌ دهد بازتواني و آموزش تمرين ها قبل از عمل جراحي مي‌ تواند به بازگشت سريع فرد به زندگي روزمره و كاهش دوره استفاده از وسايل كمكي همانند واكر و عصا بعد از عمل جراحي كمك كند.

اين پزشك متخصص ارتوپدي خاطرنشان كرد: به دنبال عمل جراحي تعويض مفصل زانو، فيزيوتراپي مي تواند نقش بسزايي در بهبود وضعيت بيمار و بازگشت سريعتر او به زندگي داشته باشد.

عضو هيئت علمي علوم پزشكي شيراز با تاكيد بر اينكه فيزيوتراپي از همان روز يا فرداي روز عمل در بيمارستان براي بيماران جراحي شده، آغاز مي ‌شود، گفت: تداوم فيزيوتراپي هم در مراكز تخصصي هم در منزل ضروريست.

طحامي خاطرنشان كرد: كاهش درد، كاهش التهاب، افزايش قدرت عضلات، افزايش حركات خم و راست كردن زانو از مهمترين اهداف بعد از تعويض مفصل زانو است كه با انجام فيزيوتراپي تخصصي، به سادگي قابل حصول خواهد بود.

مقالات ديگر: فيزيوتراپي شميران