جايگاه برجسته قاليچه بلوچي خراسان در جهان
جايگاه برجسته قاليچه بلوچي خراسان در جهان
ايسنا/خراسان رضوي عضو انجمن فرش ايران گفت: نام قاليچههاي بلوچي خراسان در جايگاه جهاني فرش همواره درخشيده است.
عبدالله احراري در گفتوگو با ايسنا با اشاره به جايگاه و اهميت قاليچههاي بلوچي خراسان اظهار كرد: قاليچه بلوچي عنواني است كه به دستبافتههاي اقوام هفت گانهاي اقتباس ميشود كه حوزه جغرافيايي توليد كننده آن را ميتوان سمت خواف، سرخس، طبس، فردوس، كوه سرخ، كاشمر، باخرز، تايباد و تمامي مناطق صالحآباد و تربتجام دانست.
وي ادامه داد: اگرچه عنوان بلوچي به اين قاليچههاي زيبا داده شده، اما توسط هفت قوم مختلف اعم از سيستاني، بلوچ، ترك، تركمن، فارس و تيموري بافته و روانه بازار ميشوند.
عضو انجمن فرش ايران در خصوص ابعاد قاليچه بلوچي اضافه كرد: اندازه اين دستبافتهها كوچك است و دراقع بزرگترين سايز آنها قاليچه بوده و باقي به صورت پادري، جاقاشقي، جامتكايي بالشت و حتي لحاف بافته ميشوند و اين كار در حال حاضر نيز كم و بيش ادامه دارد.
احراري در مورد رنگ اين قاليچهها بيان كرد: ميتوان اين نوع قاليچهها را در هفت رنگ ديد اما معمولا بيشتر از پنج رنگ در بافت آنها استفاده نميشود. بايد گفت كه شمايل كلي قاليچهها تيره بوده و عمده رنگهاي مورد استفاده لاكي، سرمهاي، مشكي است كه كمي نارنجي و سفيد نيز در رنگبندي آنها به چشم ميخورد. در قديم رنگها با استفاده از مواد طبيعي ساخته ميشده و در حال حاضر نيز بافندگاني كه به اصالت توجه دارند از رنگهاي طبيعي استفاده ميكنند، اما در بيشتر مناطق از رنگ شيميايي استفاده ميشود.
وي گفت: معمولا لگار اين قاليچهها با موي بز بافته ميشود و دليل آن هم خاصيت ضد حشرات گزندهاي است كه در آن وجود دارد و همچنين از نزديك شدن عقرب و رتيل به قاليچه جلوگيري ميكند.
عضو انجمن فرش ايران در خصوص طرحهاي استفاده شده در اين قاليچهها تشريح كرد: اغلب طرحهاي مورد استفاده در اين قاليچه هندسي بوده و عشاير و اقوامي كه سني مذهب هستند بيشتر از نمادهاي شاخ، گوش، برگ بيدي نماد درختان مختلف، نماد پرندگان مختلف و نگارههاي مرغي كه معمولا نماد آب و بارانخواهي هستند، استفاده ميكنند؛ اما اقوام شيعي مذهب همچون بهلوليها كه در قائنات و در حوالي باخرز زندگي ميكنند از نگارههاي ليلي و مجنون استفاده ميكنند و يا نگارههاي خشايارشاهي در قاليچههاي اين اقوام ديده ميشود.
احراري خاطرنشان كرد: بازار اين قاليچه بيشتر در كشورهاي اروپايي است و بيشتر به لحاظ قيمت مناسبي كه دارد و نقوش قاليچهها كه نماد فرهنگ و اجتماع اين قوم است، مورد استقبال قرار ميگيرند.
وي به كمرنگ شدن توليد اين قاليچهها و كاهش تعداد بافندگان آن اشاره و تصريح كرد: مهمترين دليل اين اتفاقات روي آوردن بافندگان اين اقوام به سمت تابلو فرش و استفاده از نقوشي كه متعلق به فرهنگ اين اقوام نبوده، است. گفتني است كه اين عمل توسط تجاري صورت ميگيرد كه از مناطق ديگر ميآيند و به دليل بالا رفتن دستمزد بافندگان مناطق خود، از آنها استفاده ميكنند.
مقالات ديگر: خريدار فرش